ca. 1090
Haec quoque diversitas et in Africanis, et in aliis Occidentalibus conciliis saepenumero invenitur, quibus item aera praefigitur. Qualibet autem occasione huiusmodi diversitas evenerit, nequaquam tamen nobis fidem rerum impedire debebit; cum et in ipsis sacris litteris diversa temporum praenotatio nullo modo rerum veritatem impedierit. […] ut etiam diversitas statutorum nequaquam absurda vel contraria videatur, cum diversitati temporum, locorum sive personarum apertissime distributa reperiatur.
Bernold von Konstanz: De vitanda excommunicatorum communione (Patrologia latina 148, 1181A-1218C), 1207A; 1215A; vgl. Klaus Schreiner: Gemeinsam leben. Spiritualität, Lebens- und Verfassungsformen klösterlicher Gemeinschaften in Kirche und Gesellschaft des Mittelalters, Berlin 2013, S. 136.

ca. 1100
[quicquid diversum est, hoc utique verum non est; est enim Deus verax
Anonymus: Liber de unitate ecclesiae conservanda, Hannover 1883, S. 128.]

ca. 1150
[quomodo Ecclesia Dei sit una in se et secundum se, et quomodo sit multiformis secundum filios suos, quos diversis modis et diversis legibus et institutis informavit et informat, a sanguine Abel justi usque ad novissimum electum in diversi temporibus et in diversis ordinibus […] Verum hoc corpus Ecclesiae Spiritu sancto vivificari, et [per] diversa membra diversis temporibus et aetatibus discretum et distinctum, a primo Abel justo incoepit, et in novissimo electo consummabitur, semper unum una fide, sed multiformiter distinctum multiplici vivendi varietate
Anselm von Havelberg: De unitate fidei et multiformitate vivendi ab Abel iusto usque ad novissimum electum, in: Patrologia Latina 188, Sp. 1141-1169, hier Sp. 1143D; 1144C; vgl. Winfried Eberhard: Ansätze zur Bewältigung ideologischer Pluralität im 12. Jahrhundert: Pierre Abelard und Anselm von Havelberg, in: Historisches Jahrbuch 105 (1985), S. 353-387, hier S. 371.